Centraal aandeelhoudersregister voorkomt taks- en faillissementszwendel

In het wetsvoorstel worden voorstellen gedaan die beogen een bijdrage te leveren aan het voorkomen en bestrijden van financieel-economische criminaliteit door middel van rechtspersonen. Eenzelfde strekking heeft de initiatiefnota van de SP-leden Merkies en Gesthuizen (2014/2015). In het digitaal landelijk register moeten die gegevens komen die het voor de overheid makkelijker maken om belastingontduiking en faillissementsfraude de kop in te drukken.

Gebrekkige huidige registratie

Beide initiatiefnota’s signaleren dat de huidige registratie van aandeelhouders van besloten en niet-beursgenoteerde naamloze vennootschappen ernstig tekort schiet. Waar bij het Kadaster kan worden achterhaald wie de eigenaar is of de eigenaars zijn van een registergoed, kan dit in het geval van besloten en niet-beursgenoteerde naamloze vennootschappen soms moeilijk of zelfs helemaal niet worden achterhaald. Alleen enig aandeelhouders van deze vennootschappen worden centraal geregistreerd, in het handelsregister.

Besloten en niet-beursgenoteerde naamloze vennootschappen worden regelmatig ingezet als middel om financieel-economische criminaliteit te plegen, zoals faillissementsfraude, belastingontduiking, belastingfraude en witwassen. Veelal maken deze vennootschappen deel uit van een structuur of constructie met andere rechtspersonen. Hierbij is voor publieke diensten die zich bezig houden met controle, toezicht, handhaving en opsporing soms moeilijk te achterhalen wie achter deze structuren of constructies schuil gaan. Hetzelfde geldt voor notarissen bij de uitvoering van hun wettelijke taken in het rechtsverkeer, waaronder hun poortwachtersrol, en voor instellingen die op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) verplicht zijn tot cliëntenonderzoek (Wwft-instellingen).